Türkiye Demiryollarında Yapay Zekâ Dönemi: OTMİ Sistemi ile Güvenli ve Akıllı Ulaşım

Türkiye Demiryollarında Yapay Zekâ Dönemi: OTMİ Sistemiyle Güvenlik ve Verimlilik Artıyor

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD), yapay zekâ destekli teknolojileri devreye alarak demiryolu taşımacılığında büyük bir dijital dönüşüm başlattı. TÜBİTAK iş birliğiyle geliştirilen Otomatik Tren Muayene İstasyonu (OTMİ), trenlerin hareket halindeyken denetlenmesini sağlayarak bakım süreçlerini devrim niteliğinde yeniliyor.

OTMİ Nedir?

Yerli ve milli olarak geliştirilen OTMİ sistemi, trenlerin hareket halindeyken;

• Tekerlek aşınmalarını
• Fren disklerindeki hataları
• Aks rulman sıcaklıklarını

yapay zekâ destekli görüntü işleme ve sensör sistemleriyle analiz edebiliyor. Bu teknoloji sayesinde oluşabilecek arızalar önceden tespit edilerek, erken müdahale sağlanıyor.

Ekonomik ve Operasyonel Katkılar

Sistemin devreye alınmasıyla birlikte:

• Beklenmedik arızaların önüne geçiliyor
• Bakım maliyetleri düşüyor
• Tren sefer sürekliliği artıyor
• Yolcu memnuniyeti yükseliyor

Kestirimci Bakım Teknolojisi

Yapay zekâ destekli kestirimci bakım sistemi, sadece trenlerde değil, raylar, viyadükler, köprüler ve menfezlerde de uygulanıyor. Bu sistemle:

• Ray kırıkları
• Çatlaklar
• Elektrifikasyon sistemlerindeki arızalar

önceden tespit edilerek işletme sürekliliği sağlanıyor.

Makinist Takip Sistemi

Yeni dönemde güvenliğe odaklanan bir diğer teknoloji ise makinist takip sistemi. Yapay zekâ şu kriterleri analiz ediyor:

• Göz kapaklarının kapanma süresi
• Yüz hareketleri
• Baş pozisyonu

Bu sistem sayesinde makinistin yorgunluğu veya dikkat dağınıklığı tespit edilerek anlık uyarılar verilebiliyor.

Eryaman İzleme Merkezi ve 7/24 Denetim

TCDD bünyesindeki Eryaman İzleme Merkezi, Türkiye genelindeki altyapı noktalarını 7/24 takip ediyor. Tünel, köprü ve menfez gibi kritik yapıların durumu akıllı kameralarla izlenirken, doğal afet riski de anlık olarak değerlendirilip ekipler bilgilendiriliyor.

Gelecek Vizyonu: Otonom Trenler ve Akıllı Enerji Yönetimi

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’na göre:

“Önümüzdeki yıllarda otonom trenler, yapay zekâ tabanlı sinyalizasyon sistemleri ve akıllı enerji yönetimi çözümleriyle demiryollarımız daha verimli hale gelecek.”

Ayrıca, yolcu deneyimini artırmak için kişiselleştirilmiş yapay zekâ çözümleri, akıllı asistanlar ve chatbot’lar devreye alınacak.

🔗 Kaynak: Habertürk – Demiryolu araçları yapay zeka ile denetleniyor (Mart 2025)